Ο έλεγχος της χοληστερίνης και η διατήρησή της μέσα σε φυσιολογικά επίπεδα μειώνουν σημαντικά την πιθανότητα για εμφάνιση αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου ή εμφράγματος του μυοκαρδίου και μειώνουν σημαντικά και την θνητότητα από αυτά. Πέραν όμως της μείωσης της χοληστερίνης είναι εξίσου σημαντική η διακοπή του καπνίσματος, η σωστή ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και του σακχάρου του αίματος και η αποφυγή του καθημερινού στρες. Όλα τα παραπάνω μαζί θωρακίζουν τον οργανισμό απέναντι σε αγγειακές βλάβες.
Ο έλεγχος της χοληστερίνης επιτυγχάνεται κυρίως με τη ρύθμιση των διατροφικών συνηθειών. Τα λιπίδια δεν πρέπει να υπερβαίνουν καθημερινά το 30% των προσλαμβανόμενων θερμίδων. Τα μονοακόρεστα λιπαρά οξέα που περιέχονται στο ελαιόλαδο μειώνουν την ολική χοληστερόλη και δε μειώνουν την καλή χοληστερόλη. Η λήψη τροφών πλούσιων σε φυτοστερόλες (ταχίνι, αμύγδαλα, καρύδια, ειδικές μαργαρίνες) οδηγεί επίσης σε μειωμένη απορρόφηση χοληστερόλης από το έντερο. Οι τροφές με πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (λιπαρά ψάρια, άγρια χόρτα, καρύδια, φυτικά σπορέλαια) είναι πλούσιες σε Ω3 και Ω6 λιπαρά οξέα και συμβάλλουν στον έλεγχο της χοληστερόλης. Με μέτρο πρέπει να καταναλώνονται τροφές που περιέχουν κορεσμένα λιπαρά οξέα (κόκκινο κρέας, κοτόπουλο, γαλακτοκομικά) και να αποφεύγονται τελείως τα βιομηχανοποιημένα τρόφιμα (junk food, snacks, cookies) που είναι πλούσια σε trans λιπαρά οξέα.
Επιπλέον, έχουν μελετηθεί διάφορα συμπληρώματα διατροφής ως προς την αποτελεσματικότητά τους να μειώνουν την χοληστερίνη. Από αυτά, τα συμπληρώματα με Ω3 λιπαρά οξέα μειώνουν τα τριγλυκερίδια, η σόγια περιέχει φυτικά οιστρογόνα που μειώνουν την LDL, το κόκκινο ρύζι περιέχει ουσίες (μονακολίνες) που αναστέλλουν τη σύνθεση της χοληστερίνης και μάλιστα χρησιμοποιούνται και ως βασικό συστατικό φαρμάκων για την υπερλιπιδαιμία, το γάλα καρύδας ανεβάζει την καλή χοληστερίνη, ενώ τροφές όπως το τσάι, ο καφές και το κακάο περιέχουν πολυφαινόλες, ουσίες που βελτιώνουν την κατάσταση των αγγείων. Όλα τα παραπάνω συνοψίζονται απλά στον όρο Μεσογειακή Διατροφή. Ένας όρος που ξεκίνησε από την Κρήτη και μέσα από πολλαπλές έρευνες παγκοσμίως, σήμερα έχει αναγνωρισμένο και και σε αποδεδειγμένο όφελος στη ρύθμιση της χοληστερίνης, στην καλή υγεία της καρδιάς, αλλά και στην παράταση του προσδόκιμου επιβίωσης.
Εκτός από τη διατροφή, στον έλεγχο της χοληστερίνης σημαντικό ρόλο παίζει η τακτική σωματική άσκηση και η διατήρηση του ιδανικού σωματικού βάρους (bmi 20-25). Τριάντα λεπτά αεροβικής γυμναστικής (τρέξιμο, ποδήλατο, κολύμπι, γρήγορο περπάτημα) την ημέρα είναι η ιδανική άσκηση.
Τέλος, θεμέλιος λίθος στη ρύθμιση της χοληστερίνης είναι η διακοπή του καπνίσματος.
Αγγελος Π. Καρατζαφέρης, Ειδικός Παθολόγος/ Επιστημονικός Συνεργάτης για την υπηρεσία GET WELL Natural Corner
Αριστούχος Απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Ειδικότητα στην Εσωτερική Παθολογία στην Κλινική της Παθολογικής Φυσιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών