Η τενοντίτιδα είναι η συχνότερη ορθοπεδική πάθηση. Παραδόξως, παρ’ ότι σαν όρος φέρει την κατάληξη –ίτιδα, που συνήθως στην ιατρική υποδηλώνει φλεγμονή, στην περίπτωση της τενοντίτιδας η φλεγμονή είναι ελάχιστη. Αυτό που κυρίως συμβαίνει είναι μια ελαττωματική αποκατάσταση των τενόντων μετά από χρόνιο ερεθισμό ή κάκωσή τους.
Όσο μεγαλώνουμε οι τένοντες χάνουν την περιεκτικότητά τους σε κολλαγόνο, γίνονται πιο σκληροί και απορροφούν δυσκολότερα την ενέργεια στην άρθρωση, με αποτέλεσμα την κάκωσή τους. Τενοντίτιδα μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε σημείο του σώματός μας. Οι πιο συχνές όμως περιπτώσεις αφορούν στην τενοντίτιδα του ώμου, του αγκώνα, του γόνατου και του Αχίλλειου τένοντα στη φτέρνα.
Τα συμπτώματα που προκαλεί η τενοντίτιδα είναι πόνος, ο οποίος επιδεινώνεται χαρακτηριστικά κατά την κίνηση της άρθρωσης, αλλά μπορεί να υπάρχει και σε ηρεμία. Ο πόνος περιορίζει την κίνηση και μπορεί να διαρκεί για μεγάλο διάστημα, πέραν των τριών μηνών. Οι τενοντίτιδες συνήθως εμφανίζονται σε περισσότερες από μία αρθρώσεις ταυτόχρονα.
Συνήθως η τενοντίτιδα είναι αποτέλεσμα χρόνιας, υπερβολικής και στις περισσότερες περιπτώσεις, λάθος χρήσης μιας άρθρωσης, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και οξέως μετά από τραυματισμό. Συχνότερα εμφανίζεται σε περιπτώσεις ανθρώπων μέσης ή και μεγαλύτερης ηλικίας που ξεκινούν μετά από κάποια ηλικία να συμμετέχουν σε σπορ αναψυχής (π.χ. τένις, τρέξιμο).
Η αυξημένη ηλικία προδιαθέτει πιο συχνά στην ανάπτυξη τενοντίτιδας. Το αυξημένο σωματικό βάρος είναι σημαντικός επιβαρυντικός παράγοντας, καθώς η άρθρωση δέχεται μεγαλύτερη φόρτιση στην προσπάθεια. Μερικές φορές, φάρμακα όπως το συχνά χρησιμοποιούμενο αντιβιοτικό ευρέως φάσματος σιπροφλοξασίνη, μπορεί να ευθύνονται για τενοντίτιδα, ιδίως του Αχίλλειου τένοντα.
Οι τενοντίτιδες είναι συχνό φαινόμενο και σε νεαρούς αθλούμενους, όταν γίνονται λάθη στην προπόνηση ή όταν χρησιμοποιείται φθαρμένος και ακατάλληλος εξοπλισμός. Η τενοντίτιδα του ώμου εμφανίζεται σε αθλητές που χρησιμοποιούν τα χέρια τους πάνω από το κεφάλι (π.χ. βόλεϊ, κολύμβηση), η τενοντίτιδα του Αχίλλειου συνήθως σε δρομείς και άλτεις, η τενοντίτιδα του αγκώνα σε αθλητές τένις και γκολφ (tennis elbow), ενώ οι τένοντες των γονάτων πιο συχνά πάσχουν σε ποδοσφαιριστές και μπασκετμπολίστες.
Πέραν όμως των αθλητών, οι τενοντίτιδες είναι συχνές και σε εργαζόμενους που καταπονούν καθημερινά τις αρθρώσεις τους. Έτσι όσοι εργάζονται πολλές ώρες μπροστά στον υπολογιστή υποφέρουν από τενοντίτιδες του καρπού, εργάτες που χρησιμοποιούν δονούμενα εργαλεία, όπως κηπουροί, μαραγκοί και οικοδόμοι καταπονούν τους τένοντες του αγκώνα, ενώ όσοι μεταφέρουν πράγματα (αποθήκες ή μεταφορείς) πάσχουν συχνά από τενοντίτιδες των γονάτων.
Η αντιμετώπιση της τενοντίτιδας κάθε αιτίας απαιτεί την ξεκούραση της άρθρωσης. Μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την ανακούφιση από τον πόνο αναλγητικά φάρμακα, όπως η παρακεταμόλη ή τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη. Σε επίμονες περιπτώσεις, μπορεί να χορηγηθούν με ένεση μέσα στην άρθρωση αντιφλεγμονώδη ή κορτιζόνη. Πάντα βοηθά η φυσιοθεραπεία, ενώ εναλλακτικές θεραπείες όπως ο βελονισμός έχουν δοκιμαστεί με επιτυχία.
Αγγελος Π. Καρατζαφέρης, Ειδικός Παθολόγος/ Επιστημονικός Συνεργάτης για την υπηρεσία GET WELL Natural Corner
Αριστούχος Απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Ειδικότητα στην Εσωτερική Παθολογία στην Κλινική της Παθολογικής Φυσιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών